Wat hebben zelfvertrouwen en angst met elkaar te maken? Het leven is een grote achtbaan van gebeurtenissen en emoties. Over het algemeen stellen de deskundigen dat emoties door gebeurtenissen gecreëerd wordt. Maar, velen zijn het er ook over eens dat niet alleen de gebeurtenissen voor de emoties zorgen. Nee, zaken zoals erfelijkheid kunnen hier ook een significante rol bij spelen.
Als we naar emoties/gevoelens van mensen kijken, zien we contrasterende facetten. Deze facetten kunnen elkaar tegenwerken en zijn daardoor van grote invloed op elkaar. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de combinatie van zelfvertrouwen en angst. Deze twee emoties gaan hand in hand met elkaar.
Wat is zelfvertrouwen?
Om het één en ander in perspectief te kunnen plaatsen, is belangrijk om na te gaan wat zelfvertrouwen exact is. Als we naar de pure definitie kijken, zien we de volgende beschrijving staan: ‘Zelfvertrouwen is het vertrouwen dat je in of op jezelf hebt’. Met andere woorden: hoe kijk je naar je eigen persoonlijkheid?
Zelfvertrouwen is een belangrijk onderdeel van het leven van mensen. Als je kampt met een laag zelfbeeld (te weinig zelfvertrouwen), kan dit je beperken in het dagelijkse leven. Je bent bang om jezelf op de voorgrond te tonen en je hebt twijfels over je eigen capaciteiten. De gevolgen hiervan kunnen verstrekkend zijn, zowel op het sociale vlak als binnen je carrière.
Een belangrijke vraag luidt dan ook: hoe ontstaat zelfvertrouwen? Dit is een combinatie van vele facetten, waaronder de opvoeding, je eigen persoonlijkheid en voornamelijk de eerste jaren van je leven. De eerste jaren van je leven zijn ontzettend belangrijk met betrekking tot de mate van zelfvertrouwen.
Zoals je eerder in dit artikel hebt kunnen lezen, bestaat er een duidelijke verbinding tussen angst en zelfvertrouwen. Het is daarom van belang om eerst te kijken naar de vraag ‘Wat is angst? ‘.
Wat is angst?
Als we naar de pure definitie van angst kijken, zien we het volgende terugkomen: ‘Angst is een bang gevoel’. Als we deze korte beschrijving breder trekken, valt direct op dat angst een emotie is. Een emotie die je kan helpen om te reageren op gevaar. Als er gevaar op de loer ligt, functioneert je lichaam in opperste staat van paraatheid.
Mocht je angst ervaren, kan je dit zien als een gezonde reactie op eventueel gevaar. Angst zorgt tenslotte voor de opperste staat van paraatheid in je lichaam en geest. Hierdoor ben je extra scherp om te voorkomen dat het gevaar daadwerkelijk schade aan kan richten.
Maar, bij sommige mensen is de gezonde reactie niet meer zo gezond. Dat is bijvoorbeeld het geval bij mensen die last van angststoornissen hebben. Mensen die last van een dergelijke stoornis hebben, zijn ook bang in situaties waarbij helemaal geen gevaar op de loer ligt.
Een angststoornis kan behoorlijk vergaande gevolgen hebben. Met andere woorden: een angststoornis kan je volledige leven plat leggen en in bedwang houden.
Verbinding tussen zelfvertrouwen en angst
Het is ondertussen duidelijk wat zelfvertrouwen en angst exact inhouden. Feit is dat beide facetten een bepalende invloed op je levensloop kunnen hebben. Heb je te weinig zelfvertrouwen? Dat kan je opbreken op het sociaal vlak en binnen je carrière. Heb je last van een angststoornis? De kans is aanwezig dat je dan niet meer naar wens kan functioneren, puur door het continue angstige gevoel.
De verbinding zelfvertrouwen-angst kan niet altijd aan het oppervlakte zichtbaar zijn. Wellicht is het handig om dit met een voorbeeld aan te duiden:
“Sanne (18 jaar oud) heeft sinds haar zesde levensjaar een angststoornis. Door deze stoornis durft zij zich niet buiten in het donker te begeven. Het gevolg hiervan is dat ze bij bepaalde activiteiten niet met haar vriendinnen mee kan (doen). Dit heeft door de jaren heen een forse invloed gehad op het zelfvertrouwen van Sanne.
Sanne is namelijk onzeker over het feit dat zij last van een angststoornis heeft. Haar vriendinnen durven wél allemaal in het donker naar buiten. Hoe kan het dat zij als enige daar last van heeft?”
Uiteindelijk zie je dat angst en zelfvertrouwen elkaar in een vicieuze cirkel brengen. Door de angststoornis van Sanne is haar zelfvertrouwen tot een minpunt gedaald. Doordat het zelfvertrouwen van Sanne zo laag is, heeft ze ook geen geloof in zichzelf om iets aan de angststoornis te doen.
Verhelpen van een angststoornis
Met bovenstaand voorbeeld in ons achterhoofd gaan we nader kijken naar de mogelijkheden met betrekking tot het verhelpen van een angststoornis. Op wat voor manier kan een dergelijke angststoornis verholpen worden? Oftewel: hoe kan Sanne minder angstig worden?
De eerste stap is om er over te praten. Sanne kan praten met haar ouders, met haar vriendinnen maar ook zeker met professionele hulpverleners. Door te praten is het goed mogelijk dat de angst een plekje gaat krijgen. Als iets een plekje heeft, heb je het min of meer geaccepteerd. Als de angst eenmaal geaccepteerd is, kan je gerichte oefeningen gaan doen om de angst tegen te gaan.
Voorbeeld zelfvertrouwen en angst bij Sanne
In het voorbeeld van Sanne kan dit relatief ‘simpel’ zijn. Het is voor Sanne namelijk zaak om in het donker naar buiten te gaan. Op die manier komt zij er achter dat het donker geen angstige situatie is. De donkere wereld kan namelijk ook prachtig zijn.
Indien Sanne een paar keer in het donker naar buiten gegaan is, kunnen de angstgevoelens afnemen. Dit geeft weer een boost aan het zelfvertrouwen. Sanne gaat zich namelijk realiseren dat zij in staat is om volledig van deze angststoornis af te komen. Dit zorgt op den duur voor een verbetering van het zelfvertrouwen.
Als het zelfvertrouwen verbeterd is, betekent dit ook dat Sanne meer geloof in zichzelf heeft. Geloof om voor de volle 100% procent van haar angststoornis af te komen.
Op dit moment is de vicieuze cirkel omgetoverd naar een positieve cirkel. Een positieve cirkel waarin de verbinding tussen zelfvertrouwen en angst juist een positief gevolg kan hebben. Sanne heeft een lange weg te gaan, maar wel een haalbare weg. Dankzij het zelfvertrouwen dat groeit, wordt de weg haalbaar. Deze haalbare weg leidt uiteindelijk tot een leven zonder angst en vol zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen voor Sanne om zich te laten zien, ook in het donker.